De teuten (WES 3)

Al van mijn geboorte woon ik in het mooie Noord-Limburg. In tegenstelling tot wat men vaak denkt, spreekt men hier allesbehalve traag (dat is Zuid-Limburg). Ik heb mezelf altijd meer gezien als een 'kempenaar' dan een Limburger, al zijn Noord-Limburgers natuurlijk ook kempenaars.

Iets wat echter niet zo bekend is in de Kempen, maar wel in Noord-Limburg, zijn 'de teuten'. Schijnbaar erg bekend in onze eigen regio, maar ik wist er weinig van. Zo sprak ik laatst met een vriend over de 'teutentocht', een fietsbelevingsroute die jaarlijks plaatsvond. We hebben hier fijne herinneringen aan: rondfietsen met de vriendengroep en om de x-aantal kilometer even stoppen en een terrasje doen bij een van de horeca-stopplaatsen. Vaak met nog extra entertainment en leuke eetgelegenheden. Sinds kort is deze helaas afgelast omdat er nog te weinig horecapartners zijn die dit mee willen ondersteunen. Een groot verlies!
Vervolgens vroeg ik aan die vriend wat nu eigenlijk die 'teuten' waren. Ik zal zijn reactie trachten te citeren: "Miens, meende gij dees? Gij woont hier al bijna heel uw leven, hoe kunde gij da nu nie weten? En dat noemt zich dan leerkracht!"

Hier had hij uiteraard een punt. Mijn persoonlijke overtuiging binnen mijn rol als leerkracht is dat je als leerkracht capabel moet zijn om (bijna) elk vak te kunnen geven als je school het vraagt. We verwachten immers van onze leerlingen dat ze elk vak volgen, maar als ze een vraag hebben over een vak, moeten we doorverwijzen naar de vakleerkracht? Ergens vind ik dat absurd. De meeste leerkrachten hebben voldoende basiskennis om de leerlingen verder te helpen. Vaak merk ik dat mijn 'gat van kennis' bij plaatselijke cultuur ligt. Eerst dacht ik dat dit enkel met Mol te maken had (waar ik werk), maar blijkt dat ik betreffende de kennis van mijn eigen woonregio ook tekort schiet! Dringend tijd om dat aan te pakken.



Het Grevenbroekmuseum te Achel, ook wel het 'Teutenhuis' genoemd, was dus een mooi aanknopingspunt. Ik kwam naar hier om wat bij te leren over de teuten, maar het bleek uiteindelijk heel wat meer te zijn.
Zo blijkt dat er in de regio vele vondsten zijn vanuit de prehistorie. Dit gaat van werkmateriaal tot restanten van Neanderthalers. Ook de eerste landbouw uit de Tigris en de Eufraat is uiteindelijk naar Noord-Limburg gekomen.



Nog interessanter wordt het bij de Romeinen, die onze regio, Belgica, hebben bezet. Al was deze bezetting cultureel heel gunstig, vanwege de uitwisseling van goederen, maar ook kennis en taal. Als Romeins burger was dit op financieel vlak een erg interessante tijd: een 'bescheiden woning' oftewel een Romeinse villa was heel normaal om te hebben, zeker buiten Rome, waar er plaats in overvloed was.



Als je kijkt naar de vastgoedprijzen van vandaag de dag, is het aantal ruimte dat men toen had, toch hallucinant. Tot slot kwam ik dan bij 17de-18de eeuw, en dat brengt ons bij de befaamde teuten. De teuten waren handelaars die rondtrokken. Kenmerkend aan hen is dat het meer een 'handelaarsgilde' was dan gewone rondtrekkende marktkramers. Ze vestigden zich in de Kempen (of Westfalen) en trokken van de lente tot de herfst rond door Nederland, België, Frankrijk, Luxemburg en Duitsland. Sommigen gingen zelfs tot Denemarken. Waarom was dit nu een gilde?
Wel, ze waren als groep goed en strikt georganiseerd en ze keerden in de winter terug naar huis om daar wat tijd door te brengen. Ze stonden bekend om hun goed en keurig gedrag, wat zeker niet het geval was bij alle handelaars of marktkramers.

De rol van rondtrekkende handelaars viel toen niet te onderschatten: de plaatselijke economie bloeide open en ze hebben met hun verworven kapitaal heel wat goede werken, gebouwen en bedrijven opgericht. Het teutenhuis is er een van, maar ze hebben ook bijgedragen aan verscheidene molens. Later is met het 'teutenkapitaal' de toch wel bekende C&A ontstaan.

Verder in het museum was nog veel informatie over de Tweede Wereldoorlog, maar helaas was ik al langer daar dan ik had verwacht en werd ik vriendelijk verzocht me naar de uitgang te begeven.

Ik vertrok naar het Grevenbroekmuseum met de verwachting iets bij te leren over de teuten, en die verwachting is zeker volbracht. Tegen mijn verwachting in, heb ik veel meer bijgeleerd over de geschiedenis van mijn regio, waar veel meer van is geweten en is teruggevonden dan ik me kon inbeelden. Dat krijg je zeker als je gemeente in dezelfde pronvincie ligt als Tongeren, waar veel meer over geweten is. Het bezoek is helemaal gratis en een aanrader voor eenieder met een gezonde interesse in geschiedenis!

Reacties

Populaire posts van deze blog

Bezoek 'Ons Huis' te Mol

Een brug voor Ex-Okan-Leerlingen (WES 4)

Beste dokter, help ons echt verder, vertel ook iets over gebarentaal.